بررسی و ارزیابی کاربری اراضی بافت فرسوده شهری (نمونه موردی؛ محله ستارخان شهر خرم آباد)

Authors

علی موحد

دانشیار آفرین ملکی

کارشناسی ارشد سمیه باوفا

کارشناسی ارشد

abstract

دسترسی عادلانه به زمین و استفاده بهینه از آن یکی از مؤلفه های اساسی در توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است. امروزه مفهوم زمین و فضاهای شهری هم به لحاظ طبیعی و کالبدی و هم به لحاظ اقتصادی– اجتماعی تغییر کیفی پیدا کرده و در نتیجه ابعاد و اهداف کاربری اراضی شهری نیز بسیار وسیع و غنی تر شده است. بدیهی است استفاده از زمین و فضا به عنوان یک منبع عمومی، حیاتی و ثروت همگانی، بخصوص در شهرهایی که با مشکل زمین مواجه هستند باید تحت برنامه ریزی اصولی انجام پذیرد. در سال های اخیر رشد بی رویه و شتابان شهرها، مشکلات شهری بسیاری ایجاد نموده است. یکی از این مشکلات قابل توجه در شهرها وجود بافت های فرسوده می باشد که خود منشأ بسیاری از مشکلات شهری از جمله مسائل اقتصادی- اجتماعی، کالبدی- فیزیکی، زیست محیطی و امنیتی می باشد که همه ی این ها زمینه ناپایداری را در شهرها فراهم کرده است. تحقیق حاضر با هدف بررسی و تحلیل کاربری اراضی یکی از محلات فرسوده و تقریباً قدیمی شهر خرم آباد به نام ستارخان با استفاده از روش مطالعه تحلیلی و توصیفی و با نوع پژوهش کاربردی- توسعه ای انجام گرفته است. شهر خرم آباد به لحاظ مقر خاص جغرافیایی اش که به صورت تقریباً دره ای و به شکل کاسه ای در میان کوهها احاطه شده با مشکل محدودیت توسعه فیزیکی شهر و همچنین کمبود زمین مواجه می باشد، علاوه بر این معضل یکی دیگر از مشکلاتی که شهر با آن مواجه است وجود بیش از 258 هتکار زمین در قالب 28 محله فرسوده است؛ که با در نظر گرفتن موارد فوق، شهر خرم آباد بررسی علمی و برنامه ریزی دقیق و مناسبی جهت کاربری اراضی اش می طلبد. یافته های پژوهش نشان می دهد، کاربری اراضی محدوده مورد مطالعه از استانداردهای کاربری های شهری فاصله داشته و جوابگوی نیاز ساکنان در شرایط فعلی نمی باشد و اینکه نابسامانی در کاربری زمین این محدوده با توجه به فرسوده بودن آن موجب عدم آسایش شهروندان شده است. این محله از نظر ترکیب و توزیع کاربری ها دستخوش عدم تعادل و ناهماهنگی می باشد. نتایج حاصل از ارزیابی کیفی با استفاده از ماتریس سازگاری نشان می دهد که برخی کاربریها مثل: مسکونی، مذهبی، مهد کودک و کودکستان، تجاری محله ای و روزانه؛ سازگاریشان با کاربری های دیگر بیشتر است. در ماتریس مطلوبیت می بینیم واحدهای مسکونی تک خانواری و مسیرهای پیاده و دوچرخه نسبت به محل استقرارشان مطلوبیت بالایی را نشان می دهند. در ماتریس ظرفیت؛ مهد کودک و کودکستان از آنجایی که در سطح واحد همسایگی به ارائه خدمات می پردازند نسبت به محله بی تفاوت هستند، دبیرستان در محدوده ی ناحیه خدمات دهی می کند و نسبت به محله و واحد همسایگی نامتناسب است و مسجد که از قدیم الایام یکی از عناصر اصلی محله بوده نسبت به آن کاملاً متناسب است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی و ارزیابی کاربری اراضی بافت فرسوده شهری (نمونه موردی؛ محله ستارخان شهر خرم‌آباد)

دسترسی عادلانه به زمین و استفاده بهینه از آن یکی از مؤلفه‌های اساسی در توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است. امروزه مفهوم زمین و فضاهای شهری هم به لحاظ طبیعی و کالبدی و هم به لحاظ اقتصادی– اجتماعی تغییر کیفی پیدا کرده و در نتیجه ابعاد و اهداف کاربری اراضی شهری نیز بسیار وسیع و غنی‌تر شده است. بدیهی است استفاده از زمین و فضا به عنوان یک منبع عمومی، حیاتی و ثروت همگانی، بخصوص در شهرهایی که با مشکل زم...

full text

سنجش کیفیت زندگی شهری در بافت‌های فرسوده(نمونه موردی: محله علی آباد شهر خرم آباد)

مقدمه و هدف پژوهش: توسعه بی رویه شهرها، تغییرات ساختار اقتصادی- اجتماعی، عدم تطبیق و همخوانی بافت مرکزی با الگوهای جدید شهرنشینی، ترافیک و آلودگی، وجود تشکیلات متعدد و موازی در زمینه مدیریت مراکز شهری و مهم تر از همه بی توجهی مدیریت شهری به مراکز شهری از یک طرف و فرصت توسعه و سرمایه گذاری مناسب در حاشیه شهرها به علت ارزانی قیمت زمین از طرف دیگر، باعث افت و نزول کیفیت زندگی در م...

full text

بررسی ویژگی های اقتصادی، اجتماعی، کالبدی بافت فرسوده شهری و بهینه سازی آن با استفاده از استراتژی راهبردی swot (نمونه موردی: محله ستارخان در شهر خرم آباد)

رشد شهرنشینی و توسعه افقی شهرها در دهه های اخیر موجب گسترش بی رویه شهری و از بین رفتن منابع محیطی شده و در عین حال به مرور مناطق داخلی شهرها به خصوص بافت قدیم فرسوده تر و خالی از سکنه می شوند. همچنین بافت های قدیمی شهرها که زمانی از انسجام فضایی و عملکردی مناسب و منسجمی برخوردار بوده اند، اکنون در پی تغییر الگوی زیست و شکل گیری نیازهای جدید دچار نارسایی های کالبدی- فضایی شدیدی گردیده اند. این ت...

جدایی گزینی فضایی و نابهنجاری های اجتماعی بافت فرسوده،مطالعه موردی: محله باباطاهر شهر خرم آباد

بافت قدیمی بسیاری از شهرها فرسوده است این بافت نمی تواند خدمات مناسبی به جمعیت ساکن خود ارائه نماید. در نتیجه اقشار متوسط و مرفه اجتماعی از آن جا به بخش نوساز شهری جابجا می شوند. و محله به محل تمرکز اقشار مختلف فرهنگی تبدیل می شود. در این شرایط نابهنجاری های اجتماعی در بافت قدیمی افزایش می یابد. هدف اصلی این مقاله بررسی فرضیه مزبور در محله باباطاهر شهر خرم آباد می باشد. داده های موردنیاز از طری...

full text

بازآفرینی بافت فرسوده شهری با تاکید براقتصاد خلاق(نمونه موردی: محله بازار شهر دزفول)

هدف کلی از پژوهش حاضر، توسعه اقتصادی است که با ایجاد در نظام مدیریت شهری در کنار دسترسی به خدمات، امکانات و بهره‌برداری از قابلیت‌های اجتماعی ساکنان محله‌ مقدور می‌گردد. این تحقیق با سنجش مؤلفه‌های محرک اقتصادی خلاق، به‌اندازه گیری و ارائه راهکارهای پیشنهادی پرداخته است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی است. جمع‌آوری داده‌ها با برداشت‌های میدانی و توزیع 176 پرسشنامه در میان کسبه محله بازار و ساکنین که ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
اندیشه جغرافیا

جلد ۴، شماره ۸، صفحات ۱-۶۵

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023